Sztuczna inteligencja (artificial intelligence – AI) stanowi szybko rozwijającą się dziedzinę technologii, która może zrewolucjonizować wiele aspektów naszego życia. Sztuczna inteligencja to ogólny termin obejmujący wiele dziedzin. Należą do nich maszynowe, głębokie uczenie się, przetwarzanie języka naturalnego, uczenie przez wzmacnianie oraz robotykę. Każda z nich ma inne zastosowanie, a zrozumienie różnic między nimi jest kluczem do odblokowania potencjału sztucznej inteligencji. W tym artykule przybliżymy cztery główne rodzaje sztucznej inteligencji odzwierciedlające wzrost złożoności systemów, a także omówimy potencjalne zastosowania każdego z nich.
Maszyny reaktywne
Maszyny reaktywne (Reactive Machines) to rodzaj sztucznej inteligencji mający za zadanie szybko i precyzyjnie reagować na zmiany w otoczeniu. Wykorzystuje się go, aby umożliwić maszynom reagowanie w czasie rzeczywistym na zdarzenia i napotkane obiekty. Celem reaktywnej AI jest stworzenie systemu zdolnego szybko przetwarzać dane, a następnie działać na ich podstawie. Wykorzystuje się w tym celu uczenie maszynowe (machine learning) i inne algorytmy, które pomagają wypracować proces decyzyjny adekwatny do sytuacji.
Ze względu na to, że została ona zaprojektowana do reagowania w czasie rzeczywistym na zdarzenia i zmiany w środowisku, potrafi uczyć się na swoich błędach i dostosowywać swoje algorytmy, aby lepiej reagować na przyszłe wydarzenia. Jednak gdy uczenie maszynowe dobiegnie końca, dwie identyczne sytuacje wywołają taką samą odpowiedź. Do maszyn reaktywnych należą komputer szachowy Deep Blue oraz systemy rekomendacji platform streamingowych.
Sztuczna inteligencja typu Limited Memory
AI z ograniczoną pamięcią (Limited Memory) to rodzaj systemu sztucznej inteligencji, który używa obszernej, lecz ograniczonej pamięci do przechowywania informacji i danych ze środowiska i doświadczeń. Systemy tego typu wykorzystują dane do optymalizacji bieżących i przyszłych decyzji oraz działań. Przykładem może być generator obrazów AI — na podstawie obrazów i przypisanych do nich słów kluczowych tworzy on nowy obraz zgodny z zapytaniem użytkownika.
Jakiś czas temu Internet oszalał na punkcie nowych modeli AI. Pisanie tekstu to jedna z niezwykłych możliwości takich systemów jak ChatGPT. Działa on podobnie do generatorów obrazów, jednak odpowiedzią na pytanie jest tekst, często napisany zaskakująco dobrze. Do AI typu Limited Memory może należeć też asystent głosowy, czyli aplikacja pomagająca w obsłudze telefonu, samochodu czy instalacji smart-home. System wykorzystuje w tym przypadku posiadaną bazę informacji do udzielania prostych odpowiedzi na zadawane pytania.
Teoria umysłu
Teoria umysłu (Theory of Mind AI) to określenie sztucznej inteligencji, która koncentruje się na zrozumieniu i przewidywaniu stanów psychicznych innych podmiotów. Została ona opracowana, aby pomóc maszynom lepiej zrozumieć, jak ludzie myślą, czują oraz działają. Aby było to możliwe, stosuje się modele poznawcze oparte na psychologicznych teoriach ludzkiego poznania. Dzięki nim AI może symulować ludzkie stany psychiczne i na ich podstawie przewidywać przyszłe zachowanie.
Ten rodzaj sztucznej inteligencji był używany w robotyce społecznej, przetwarzaniu języka naturalnego oraz uczeniu maszynowym. Teoria umysłu okazuje się również przydatna w medycynie do diagnozowania i leczenia chorób psychicznych. Wraz z rozwojem tego typu sztucznej inteligencji maszyny zaczęły wykazywać bardziej zaawansowane możliwości rozumienia ludzkich zachowań.
Maszyny samoświadome
Samoświadoma sztuczna inteligencja (self-aware AI) ma zdolność postrzegania własnego istnienie i jest świadoma siebie jako indywidualnego bytu. Te cechy można wykorzystać, aby pomóc robotom wchodzić w interakcje z ludźmi w bardziej naturalny sposób, a także zapewnić wgląd w to, jak rozumuje sztuczna inteligencja. AI typu self-aware stosuje się również w celu usprawnienia procesów decyzyjnych, umożliwiając systemom sztucznej inteligencji uczenie się na podstawie własnych doświadczeń oraz rozwijanie bardziej złożonych umiejętności rozumowania.
Tak zaawansowana AI nie jest jeszcze powszechnie dostępna, gdyż pozostaje obiektem rozważań i eksperymentów. Nie można jednak wykluczyć komercyjnego wykorzystania self-aware AI w niedalekiej przyszłości. Rozwój samoświadomej sztucznej inteligencji ma szansę doprowadzić do rozwoju nowych systemów. Bardziej zróżnicowanych, dynamicznych i uniwersalnych oraz zdolnych samodzielnie ewoluować i poprawiać własne wyniki.
Sztuczna inteligencja — dalsza przyszłość
Sztuczna inteligencja to błyskawicznie rozwijająca się i ewoluująca dziedzina technologii, coraz częściej obecna w codziennym życiu. Z pewnością zrewolucjonizuje sposób, w jaki pracujemy, bawimy się oraz wchodzimy w interakcje z otaczającym nas światem. Może pomóc zautomatyzować powtarzalne zadania, zwiększyć wydajność, a także stworzyć nowe możliwości w różnych branżach. Warto jednak zrozumieć, czym ona tak naprawdę jest, by zagwarantować etyczne i pożyteczne wykorzystanie niezwykłych możliwości AI.
